Boekhandel
Ik ontmoet Johan Vergote tussen de volle boekenrekken van de verder
lege Bib in het Park in Wevelgem. Vele jaren geleden was hij hier te gast voor
een publiekslezing over West-Vlaamse spreekwoorden en kluchtjes – een
nevenproject bij drie boeken over het plat West-Vlams van zijn hand die
bij Bibliodroom waren verschenen. ‘Het is wat ik met de uitgeverij nog altijd
doe,’ vertelt Johan. ‘Een boek is nooit alleen maar een boek. Elk boek is een
heel leven. Er komen lezingen, projecten, samenwerkingsverbanden. Een boek is
een gebeurtenis.’
Achteraf vernam ik dat Johan nerveus was voor de babbel over zijn
uitgeverij: hij bracht een blad met een ruime voorbereiding mee. De rust van de
bibliotheek in het park en de boeken in de rekken werkte rustgevend. De
schriftelijke voorbereiding kwam tijdens het gesprek niet boven water.
‘Fictie is liefde’
Bij opstart van de uitgeverij was Johan
Vergote niet meteen van plan om fictie op te nemen in zijn fonds. Toch volgde
hij zijn hart en ging hij snel overstag. En dit was onder meer de schone fout
van Piet Coucke en Maaike Monkerhey, die hem kort na elkaar overtuigden om hun
fictiewerk bij Bibliodroom uit te geven.
Johans liefde voor boeken en hun auteurs straalt af op de auteurs van
Bibliodroom, die met veel enthousiasme en warmte vertellen over hun uitgever.
Joris Denoo, van vele uitgeversmarkten thuis, schrijft: ‘Mijn
biotrilogie Upperdog t.g.v. mijn 65ste werd van in den
beginne door uitgever Johan Vergote hartelijk gekoesterd. Als puur literair
liefhebber (letterlijk) (h)erkende hij wat ik met taal uitspookte. Onze
wederzijdse mailberichten waren al literatuur. It takes one to know one. Hij
durfde het aan een boek te publiceren dat tot geen enkel genre behoort. Tijdens
twee drukbezochte presentaties maakte Johan als uitgever een diepe indruk op de
toehoorders. Hij heeft net als ik enige bedenkingen over het letterkundig
wereldje van recensenten, gazetten, recepties, relaties, de juiste cafés en het
ons-kent-ons schoudergeklop. Daarom waardeer ik hem ten zeerste en is hij een
blijvende lettervriend.’
Hannes Dedeurwaarder debuteerde in 2022 met zijn roman Redder
bij Bibliodroom. ‘Johan was zo enthousiast over mijn manuscript dat hij het
meteen wilde publiceren. Ikzelf was iets minder snel tevreden en heb het nog
zes keer herschreven. En Johan is daar telkens heel genereus en geduldig in
meegegaan. Nooit heeft hij gezegd: ‘En nu is het genoeg!’ Dat kon ik wel
appreciëren.’
Maaike Monkerhey herinnert zich al lachend de impulsieve telefoontjes
naar haar uitgever. ‘Dan zit ik helemaal in de flow van mijn verhaal en heb ik
ineens een inval. Dan heb ik Johan nodig. Mijn klankbord.’
Maaike noemt Johan met veel respect haar ‘nonkel’ en wordt hierin
bijgetreden door Westhoekgenoot Miguel Bouttry: ‘‘Nonkel’ Johan is zoveel meer
dan een uitgever. In mijn geval werd hij al snel een goeie vriend, familie
zelfs. Mijn boeken werden onze boeken. Johan meet het succes van een literair
project niet af aan verkoopcijfers of omzet, wel aan hoe het proces verliep, de
samenwerking met de schrijver. De connectie en interactie met zijn auteurs zijn
voor hem minstens zo belangrijk als de eindkwaliteit van de publicaties en
ongetwijfeld belangrijker dan het succes aan de kassa. Dat maakt Bibliodroom zo
uniek.’
Misdaadauteur Piet Coucke gaat nog verder, want voor hem is Johan
Vergote zelfs meer dan een ‘nonkel’: ‘Het bijzondere aan Bibliodroom is dat ik
niet samenwerk met een uitgeverij, maar met de warme mens Johan. Hij laat je
zeer vrij, want ‘het is jouw boek’. Na elk contact met Johan voel je je
gelukkig en gemotiveerd. Hij is eerder een vaderfiguur voor zijn auteurs dan
een administratieve uitgever.’
Yves Bondue wordt zowaar lyrisch als hij over de samenwerking met Johan
Vergote vertelt. ‘Een paar jaar nadat ik hem in de boekhandel over mijn
fotomateriaal van het soundscape-collectief WXII vertelde, was het al zover.
Twee kunstige fotoboeken met schaarse sprankels tekst, perfect gedoseerd tussen
de magische beeldtaal werden fraai uitgegeven bij zijn gloednieuwe uitgeverij
Bibliodroom. Beide boeken ontstonden gedurende urenlange sessies waarin we met
twee muzikanten, een fotograaf en een uitgever rond de tafel op zoek gingen
naar die ene, ultieme compositie van een weergaloze bladspiegel. Het waren de
mooiste uren uit onze samenwerking; nagenoeg bij elk samenzijn hebben we het er
nog over.’
Het eerste boek
Johan Vergote maakt er een erezaak van om zijn auteurs persoonlijk het
eerste exemplaar van een publicatie te bezorgen. ‘Ik kan van me van elk van
mijn auteurs herinneren hoe het was toen ik het eerste boek overhandigde. Dat
eerste exemplaar vertrekt nooit met de post. Ook al staat die dag de paus aan
mijn deur, het eerste exemplaar draag ik persoonlijk naar het huis van de
auteur.’ Het zal ongetwijfeld een unicum zijn in de uitgeverswereld.
Maaike Monkerhey vertelt: ‘Ik was brood aan het bakken. Het was nog
maar net uit de oven, het stond nog te geuren op de tafel, toen Johan ineens
met het eerste exemplaar van Niet omkijken, Camille aan de voordeur
stond. Prompt trommelden we Ingrid Tierssen, die mee de aanzet voor het boek
gaf, op en zaten we met ons drieën aan de tafel. Later haalde Johan een
voorraadje Camilles uit zijn autokoffer.’
Ook Yves Bondue herinnert zich de ‘eerste boekoverhandiging’ en nodigt
uit op een tegenbezoekje: ‘Aan u, lezer dezes, raad ik aan: trotseer het
onmogelijke verkeersplan van Meulebeke en wip even binnen bij Johan. Er zal
koffie klaarstaan. Weet ik zeker. Er zullen verhalen zijn. En ge gaat er indliks
welgekomen zijn, zoals we hier in het westen van het land zeggen.’
Het volledige artikel verscheen in Jaarwerk MMXXIII, het jaarboek 2023 van de Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers.
Contacteer me als je het boek wenst aan te kopen (25 euro).
